اقامت پس از تحصیل در آلمان

آلمان یکی از برجسته ترین تولیدکنندگان و صادرکنندگان اتومبیل، ماشین آلات، تجهیزات الکترونیکی، دارو و مواد غذایی در جهان است. جای تعجبی ندارد که دانشجویان بین المللی پس از اتمام دوره تحصیلی خود، تمایل به اقامت در این کشور را دارند. آلمان مکانی جذاب برای کار است. اقتصاد پایدار است، شرایط کار خوب است و به لطف سیستم بیمه قوی، از شما و خانواده‌تان به خوبی محافظت می‌شود. شرکت های آلمانی همیشه به دنبال متخصصان واجد شرایط و کارگران ماهر آموزش دیده هستند. به طور کلی فارغ التحصیلان دانشگاه های آلمان مسیر آسانی برای اخذ مجوز اقامت دارند. با این حال، چگونه می توان اقامت پس از تحصیل در آلمان را دریافت کرد؟ این مقاله همه چیز را در مورد مجوز اقامت آلمان و گزینه های اقامت پس از اتمام تحصیلات شما را ارائه می دهد.

داشتن مجوز اقامت در آلمان برای فارغ‌التحصیلان خارجی دانشگاه‌های آلمان به چه معناست؟

مجوز اقامت آلمان، اقامت دائم برای خارجیانی است که به طور قانونی چندین سال در آلمان زندگی کرده اند. این به شما اجازه می دهد (بدون محدودیت) در آلمان زندگی، کار و تحصیل کنید و اعضای خانواده خود را به آنجا بیاورید. پس از هشت سال گذراندن در آلمان با مجوز اقامت، می توانید تابعیت آلمان را دریافت کنید.

مجوز اقامت آلمان به شما اجازه می دهد:

• بدون درخواست تمدید به مدت نامحدود در آلمان زندگی کنید.
• در صورت تمایل کارفرما یا حرفه خود را تغییر دهید.
• به امنیت اجتماعی و مزایای دولتی دسترسی داشته باشید.
• آزادانه در آلمان و اتحادیه اروپا سفر کنید.

شرایط عمومی اقامت پس از تحصیل در آلمان

پس از پایان تحصیلات خود در آلمان، اگر کار مرتبط با رشته تحصیلی خود یافته باشید می توانید اقامت تحصیلی خود را به اقامت کاری تغییر دهید، اگر هنوز شغل مناسبی پیدا نکرده باشید می توانید برای یک اقامت 18 ماهه پس از فارغ التحصیلی اقدام کنید و به جستجوی کار مناسب بگردید. برای واجد شرایط بودن برای مجوز اقامت آلمان، باید حداقل دو سال پس از فارغ التحصیلی در آلمان کار کرده باشید، سوابق بیمه بازنشستگی داشته باشید و به زبان آلمانی مسلط باشید. علاوه بر این، شغل باید مطابق با مدرک تحصیلی شما باشد که در آلمان دریافت کرده اید. پس از فارغ التحصیلی، باید اجازه اقامت برای کار، خوداشتغالی یا کارت آبی اتحادیه اروپا دریافت کنید.

انواع اقامت پس از تحصیل در آلمان

می توانید از طریق روش های زیر برای دریافت اقامت پس از تحصیل در آلمان اقدام نمایید:

• دریافت اقامت پس از تحصیل در آلمان از طریق کار

اگر می خواهید در آلمان بمانید، می توانید پس از فارغ التحصیلی به دنبال شغلی مطابق با تحصیلات خود باشید. برای موفقیت در جستجوی شغل، باید رزومه ای جذاب داشته باشید، تا خود را به بهترین شکل ممکن به کارفرمایان بالقوه معرفی کنید.

اگر می خواهید پس از فارغ التحصیلی و اتمام مجوز اقامت تحصیلی خود در آلمان بمانید، دو گزینه دارید:

• درخواست اجازه اقامت برای جویندگان کار (جاب سیکر) – اگر پیشنهاد کاری ندارید.

پس از فارغ التحصیلی (اما قبل از انقضای مجوز اقامت تحصیلی) می توانید به عنوان جویای کار برای اجازه اقامت اقدام کنید. این مجوز به شما اجازه می دهد تا 18 ماه دیگر پس از فارغ التحصیلی در آلمان بمانید و در این مدت می توانید به دنبال کار باشید. اگر شغل مناسبی پیدا کردید و تمام شرایط را داشتید، می توانید آن را به اجازه کار تبدیل کنید و به طور نامحدود در آلمان بمانید. درباره ویزای جاب سیکر آلمان می توانید بیشتر اطلاع کسب کنید.

در طول این 18 ماه، شما مجاز به انجام هر نوع شغلی هستید. لطفا توجه داشته باشید که این نوع اجازه اقامت قابل تمدید نیست. برای دریافت مجوز اقامت 18 ماهه باید شرایط زیر رعایت شود:

مدرک تحصیلی با موفقیت دریافت شده باشد، اثبات پوشش بیمه سلامت، مدرکی مبنی بر اینکه می توانید معیشت خود را در این مدت تامین کنید.

• درخواست اجازه اقامت برای کار– اگر پیشنهاد کاری دارید.

اگر به محض فارغ التحصیلی، یک پیشنهاد شغلی دارید، می توانید به سادگی اجازه اقامت تحصیلی خود را به اجازه اقامت کاری تغییر دهید. اجازه اقامت کاری آلمان به مدت دو سال با امکان تمدید (تا زمانی که هنوز شغل دارید) صادر می شود.

اگر شرایط تعیین شده توسط مقامات مهاجرت را دارید، می توانید برای اجازه اقامت و کار به عنوان فریلنسر در آلمان و برای ویزای فریلنسری آلمان نیز اقدام کنید.

• دریافت اقامت پس از تحصیل در آلمان از طریق سرمایه گذاری

اگر کسب‌وکاری را راه‌اندازی کنید که منافع یا نیاز اقتصادی در آلمان را برآورده کند، می‌توانید با سرمایه گذاری در آلمان، اقامت و شهروندی آلمان را دریافت کنید.

شما باید یک طرح تجاری کامل که شرایط سرمایه گذاری آلمان را برآورده می کند، ارائه دهید؛ این طرح توسط اتاق بازرگانی و صنعت محلی در آلمان بررسی خواهد شد. اگر اتاق بازرگانی طرح کسب و کار شما را تایید کند، باید برای ویزای خوداشتغالی برای فعالیت های کارآفرینی در سفارت آلمان در کشور خود درخواست دهید و اجازه اقامت موقت از اداره مهاجرت دریافت کنید. این اجازه اقامت برای سه سال صادر شده و قابل تمدید است. پس از سه سال اقامت بدون وقفه در آلمان، می توانید مقیم دائم شوید. با مجوز اقامت دائم آلمان، امنیت بیشتری در مورد وضعیت اقامت خود دارید. هنگامی که در مجموع هشت سال بدون وقفه در آلمان زندگی کرده اید، می توانید درخواست تابعیت آلمان را بدهید.

• دریافت اقامت پس از تحصیل در آلمان از سایر روش های ممکن

یکی دیگر از گزینه های فارغ التحصیلان دانشگاه، ادامه تحصیل در مقطع دکترا است. در آلمان اکثر دانشجویان دکترا یا در دانشگاه کار می کنند یا برای تحقیقات خود از مراکز تحقیقاتی بورسیه دریافت می کنند.

 از محققان بین‌المللی در دانشگاه‌ها، مؤسسات تحقیقاتی و شرکت‌های تحقیقاتی آلمان استقبال می‌شود. بسته به میزان کار شما در طول دوره دکترا، ممکن است به مجوز اقامت تحصیلی یا مجوز اقامت تحقیقاتی یا یک کارت آبی اتحادیه اروپا نیاز داشته باشید. برای این اجازه اقامت به اداره اتباع خارجی درخواست دهید. آنها اطلاعاتی را در مورد مدارکی که باید قبل از درخواست ارسال کنید در اختیار شما قرار می دهند.

•  اقامت پس از تحصیل در آلمان از طریق ازدواج

ازدواج با یک شهروند آلمانی یا شخصی که دارای مجوز اقامت دائم در آلمان است، به شما امکان می دهد در این کشور بمانید، اما همچنان به اجازه اقامت نیاز خواهید داشت. در واقع هیچ اجازه اقامتی در آلمان صرفا به واسطه ازدواج اعطا نمی شود، اما این بدان معناست که شما اجازه اقامت موقت در این کشور را برای اهداف پیوند خانواده دریافت خواهید کرد. الزامات شامل درک خوب زبان آلمانی در سطح B1 است و مشابه نیازهای سایر مجوزهای اقامت است که به آنها اشاره شده است. اجازه اقامت موقت خواهد بود، اما پس از چند سال ازدواج (معمولا دو سال) و مدت زمانی که در آلمان سپری می شود (معمولا سه سال)، همسر واجد شرایط دریافت اقامت دائم می شود.

در این مدت، همسر می تواند برای مجوزهای اقامتی که برای مقاصد شغلی یا تحصیلی است، درخواست دهد.

یکی از چالش هایی که در مسیر این نوع اقامت وجود دارد، اثبات واقعی بودن ازدواج است.

• اقامت پس از تحصیل در آلمان از طریق تولد

به طور کلی تولد در آلمان، منجر به اخذ تابعیت برای والدین فرزند نخواهد شد ولی کودکی که در آلمان متولد می شود در صورتی می توان شهروند آلمان محسوب می شود که در زمان زایمان (حداقل) یکی از والدین دارای تابعیت آلمانی باشد یا به مدت (حداقل) هشت سال به طور قانونی در آلمان اقامت داشته باشد و دارای مجوز اقامت دائم باشد.

اگر فرزند شما از طریق یکی از والدین (مادر یا پدر) اجازه اقامت آلمان را داشته باشد، شما نیز همچنین می توانید درخواست اجازه اقامت کنید. شرط اصلی دریافت مجوز اقامت به دلیل اینکه فرزند شما اقامت آلمان را دارد؛ این است که شما از کودک مراقبت کنید. از این طریق می توانید اقامت پیوند خانواده  (Familiennachzug zu Deutschen) دریافت کنید.

اقامت دائم پس از تحصیل در آلمان

به عنوان فارغ التحصیل از یک دانشگاه آلمان، تنها پس از دو سال کار در آلمان، واجد شرایط اقامت می شوید. هشت سال پس از آن، شما نیز واجد شرایط شهروندی در آلمان پس از تحصیل می شوید.

در مقابل، سایر افرادی که مدرک دانشگاهی از دانشگاه های آلمان را ندارند، باید حداقل به مدت پنج سال در آلمان کار کنند تا اجازه اقامت دائم آلمان را دریافت کنند.

بنابراین اگر فارغ التحصیل یک دانشگاه آلمانی هستید و حداقل دو سال به زبان آلمانی کار کرده اید، می توانید برای اقامت دائم در موارد زیر اقدام کنید:

• شغل شما مربوط به مدرک تحصیلی یا آموزش حرفه ای شماست که در آلمان دریافت کرده اید.
• شما 24 ماه بیمه بازنشستگی خود را پرداخت کرده اید.
• شما می توانید حداقل در سطح B1 آلمانی صحبت کنید و در آزمون “زندگی در آلمان” (Life in Germany test) قبول شوید.
• در نهایت باید سابقه کیفری پاکی در این دوره داشته باشید. سابقه کیفری پاک به این معنی است که شما نباید هیچ گونه دخالت ثبت شده در فعالیت های غیرقانونی داشته باشید.

با این حال، دانشجویان بین المللی نمی توانند بلافاصله پس از فارغ التحصیلی برای اقامت دائم درخواست دهند، حتی اگر چندین سال در طول تحصیل خود در آلمان زندگی کرده باشند. ابتدا باید شغلی پیدا کنید، دو سال کار کنید و سپس می توانید برای اقامت دائم آلمان درخواست دهید.

مدارک لازم برای درخواست مجوز اقامت پس از فارغ‌التحصیلی چیست؟

هنگام درخواست برای مجوز اقامت به عنوان یک فارغ التحصیل خارجی، مدارک متعددی مورد نیاز است که متقاضی باید ارائه دهد. متقاضی باید اصل و یک نسخه کپی از این مدارک را ارسال کند:

• فرم درخواست تکمیل شده “Antrag auf Erteilung der Niederlassungserlaubnis”
• پاسپورت ملی معتبر دارای مجوز اقامت معتبر.
• یک قطعه عکس بیومتریک
• کپی مدرک یا عنوان علمی شما. یک دانشگاه یا موسسه عالی آلمانی باید این مدرک یا گواهی را صادر کرده باشد. باید سطح مدرک تحصیلی یعنی کارشناسی، کارشناسی ارشد یا دکترا مشخص شده باشد.
• مدارک اشتغال در دو سال گذشته.
• گواهی بیمه بازنشستگی پرداخت شده. بیمه بازنشستگی پرداختی باید یک دوره دو ساله را پوشش دهد.
• بیمه درمانی که تحت پوشش آن قرار دارید.
• مدارک اقامت و قرارداد اجاره یا تاییدیه ثبت آدرس محل سکونت “Meldebestätigung”.
• مدرک رسمی زبان آلمانی، حداقل سطح B1 .
• اثبات تمکن مالی مناسب، این پول باید برای تامین هزینه های زندگی و اقامت شما کافی باشد.
• گواهی عدم سو پیشینه (در صورت وجود).
• اظهارنامه در مورد هرگونه مزایای تامین اجتماعی دریافت شده. (در صورت وجود).

*در صورت شاغل بودن:

• قرارداد استخدام و گواهی اشتغال به کار باید در طول دو هفته قبل از درخواست، توسط کارفرمای شما صادر شود.
• صورت حساب بانکی
• فیش حقوقی و گزارشی از دریافتی های شش ماه گذشته

*در صورت خوداشتغالی:

• گزارش حسابرسی. مشاوران مالیاتی حرفه ای باید حسابرسی را انجام داده باشند.
• آخرین اطلاعیه مالیاتی.
• شواهد فضای کاری تجاری و هزینه های مربوطه.
• قرارداد اجاره. باید اجاره ماهانه (برای ملک اجاره ای) را نشان دهد.
• قرارداد خرید. باید بهای تمام شده ملک (برای یک ملک تحت مالکیت) را نشان دهد.

از آنجایی که شرایط هر متقاضی منحصر به فرد است، ممکن است از متقاضی درخواست ارائه مدارک دیگری داده شود.

درخواست مجوز اقامت دائم آلمان را به کجا باید تحویل داده شود؟

اگر معیارهای واجد شرایط بودن برای درخواست مجوز اقامت پس از تحصیل در آلمان را دارید، به اداره محلی ثبت نام اتباع خارجی مراجعه کنید. این مرجع اصلی برای مشاوره افراد برای درخواست اقامت دائم آلمان و ارائه تمام اطلاعات مورد نیاز است.

اگر می‌خواهید برای اخذ اقامت دائم آلمان اقدام کنید، بهتر است برخی از بایدها و نبایدها را در این رابطه بدانید

• برای طی پروسه اخذ اقامت ممکن است به مدارک زیادی نیاز داشته باشید که ناقص بودن هر کدام از آنها می تواند این روند را با مشکل مواجه کند. بنابراین همیشه تمام مدارک خود را به صورت منظم و دسته بندی شده نگهداری و آماده کنید.
• به یاد داشته باشید که در تمام مراحل ارائه درخواست ویزا، اقامت یا شهروندی آلمان، اصل صداقت را رعایت کنید. اطلاعات صحیح و واقعی را در فرم های مربوطه بنویسید و در جلسه مصاحبه صادقانه به سوالات پاسخ دهید. در صورت مشخص شدن هرگونه اطلاعات غلط، ممکن است عواقبی حتی اخراج از کشور برای شما به دنبال داشته باشد.
• یکی از مهم ترین نکاتی که باید در نظر بگیرید، توانایی صحبت کردن شما به زبان آلمانی است، از مدارک مورد نیاز برای دریافت اقامت دائم آلمان نیز، مدرک زبان آلمانی است، بنابراین از زبان خواندن غافل نشوید.
• ممکن است در این پروسه با موانع و چالش هایی رو به رو شوید، از طرفی به دلیل پویایی قوانین مهاجرتی آلمان، همواره نیاز به یاری افراد با تجربه در این زمینه احساس می شود. بنابراین توصیه می کنیم با مشاوران ما در گروه مشاوره فراهانی برای راه های اخذ اقامت پس از تحصیل در آلمان مشورت کنید.

پرسش های متداول درباره اقامت پس از تحصیل در آلمان